Büyük Şirketlerde İşten Çıkarmalar: 2023’te Toplam 240,000’den Fazla İş Kaybı

Büyük şirketlerde işten çıkarmalar devam ediyor.

2023 yılı, teknoloji şirketlerinden otomotiv devlerine kadar birçok büyük şirkette işten çıkarmaların yaşandığı bir yıl oldu. Ekonomik koşullardaki belirsizlikler, küresel tedarik zincirindeki sorunlar ve enflasyon endişeleri, şirketlerin maliyetlerini azaltma çabalarını hızlandırdı.

2023 yılının sonuna gelmeden hali hazırda 240,000′den fazla iş kaybı gerçekleşti. Bu rakam geçen yıla göre %50 daha fazla ve hala artıyor. Bu yılın başlarında, Google (Alphabet), Amazon, Microsoft, Dell, IBM ve Meta gibi teknoloji devlerinin yaptığı büyük işten çıkartmalar oldukça dikkat çekici oldu. Ayrıca 2023 yılının ilk iki çeyreğinde birçok sektördeki start up’lar da kesintiye gittiğini duyurdular.

Teknolojideki işten çıkarmalar yaz aylarında ve sonbaharda yavaşladı ancak görünüşe göre kesintiler tekrar hız kazanıyor.

Tabi bu hepimizin aklına türlü türlü sorular getirdi. Benim kişisel olarak merak ettiklerim şunlardı:

• İşten çıkarmalar ne kadar sürecek?
• İşten çıkarmaların etkileri ne olacak?

2023 yılında işten çıkarmaların en yoğun yaşandığı sektör teknoloji oldu. Amazon, Meta, Twitter, Netflix ve Coinbase gibi şirketler, toplamda yüz binlerce çalışanını işten çıkardı. Bu şirketler, yavaşlayan büyüme, artan rekabet ve artan maliyetler nedeniyle işten çıkarmalara başvurdu.

Teknoloji sektörünün ardından otomotiv sektörü de işten çıkarmalarda öne çıktı. General Motors, Ford ve Stellantis gibi şirketler, küresel tedarik zincirindeki sorunlar ve çip kıtlığı nedeniyle üretimlerini azaltmak zorunda kaldı. Bu nedenle bu şirketler, üretim kapasitelerini düşürmek için işten çıkarmalara başvurdu.

İşten Çıkarmalar Ekonominin Düzelme Sinyallerine Rağmen Devam Ediyor

Ekonomik toparlanma işaretlerine ve resesyondan kaçınma tahminlerine rağmen, teknoloji şirketleri işten çıkarmalara devam ediyor.

Ekim ayında Nokia, karlarının %69 düştüğü bir çeyrek sonrasında 14,000 çalışanı işten çıkaracağını açıkladı; Qualcomm, Qualtrics ve LinkedIn gibi diğer büyük teknoloji şirketleri de önemli ölçüde işten çıkarmalar yapacaklarını duyurdular.

Ülkemizde ise hızlı teslimat devi Getir (Londra, Türkiye, Almanya, Amsterdam, Amerika) küresel olarak yeniden yapılanmaya giderek 2 bin 500 işe son vereceğini açıkladı.

Uzmanlar, ekonominin iyileşmekte olduğunu, ancak toparlanma sürecinin yavaş ilerlediğini belirtiyorlar. Bu nedenle bu da birçok şirketin uzun bir ekonomik durgunluk dönemine hazırlık yapmasına neden oluyor.

İşten Çıkarmalar: İlk 10

2023 yılında toplam 1106 teknoloji şirketi işten çıkarmalar yapmış ve 248,974 çalışanı işten çıkarmış. Buna göre işten çıkarma yapan ilk 10 şirket şu şekilde:

1. Google: 12,000 kişi
2. Meta: 11,000 kişi
3. Amazon: 10,000 kişi
4. Microsoft: 10,000 kişi
5. Ericsson: 8,500 kişi
6. Salesforce: 8,000 kişi
7. Amazon: 8,000 kişi
8. Flink: 8,000 kişi
9. Dell: 6,650 kişi
10. Philips: 6000 kişi

Sektörlere Göre İşten Çıkarmalar

Layoff.fyi verilerine göre 2023’te sektörel bazda işten çıkarmalar arasında ilk sırayı perakende sektörü aldı. Ayrıca tüketici ürünleri alanında faaliyet gösteren şirketler perakendenin ardında yerini aldı.

• Perakende (Retail): 30,419 kişi
• Tüketici (Consumer): 29,023 kişi
• Donanım (Hardware): 23,614 kişi
• Sağlık (Healthcare): 18,051 kişi
• Gıda (Food): 19,682 kişi
• Finans (Finance): 14,628 kişi
• Satış (Sales): 9,848 kişi
• Ulaşım (Transportation): 9,664 kişi
• İnsan Kaynakları (HR): 5,010 kişi
• Pazarlama (Marketing): 5,335 kişi
• Veri (Data): 5,533 kişi
• Güvenlik (Security): 5,025 kişi
• Eğitim (Education): 5,565 kişi
• Medya (Media): 4,120 kişi
• Seyahat (Travel): 3,890 kişi
• Kripto (Crypto): 5,054 kişi
• Gayrimenkul (Real Estate): 2,438 kişi
• Diğer Sektörler (All Others): 51936

Avrupa’da İşten Çıkarmalar

Avrupa’da, son 30 yılın en yüksek seviyesine çıkan enflasyon, artan faizler ve ekonomik görünüme ilişkin belirsizlik, şirketleri maliyetlerini azaltmaya zorluyor. Bu durum, kıtada işten çıkarmaların hızlanmasına neden oluyor. İşten çıkarma dalgasına, telekomünikasyon şirketleri öncülük ediyor.

• Hollanda merkezli telekomünikasyon şirketi Vodafone, 11 bin kişiyi işten çıkaracağını açıkladı. Vodafone’un dünya çapında yaklaşık 104 bin çalışanı bulunuyor.Bu, şirketin toplam çalışan sayısının yaklaşık yüzde 10’una denk geliyor.

Vodafone’un yanı sıra, İsveçli Telia, Danimarkalı TDC ve Norveçli Telenor da işten çıkarma planlarını duyurdu.

Diğer sektörlerden de işten çıkarmalar geliyor

• İsveçli otomotiv şirketi Volvo, Mart ayında Avrupa’daki otobüs üretim operasyonlarını yeniden yapılandırarak 1600 kişinin işine son vereceğini açıkladı.
• Aynı şekilde, İsveçli mühendislik grubu Alfa Laval, geçen yıl artan maliyetlerin denizcilik işini olumsuz etkilemesinin ardından yaklaşık 500 çalışanını işten çıkaracak yeniden yapılanma programını açıkladı.
• Alman özel kimyasallar üreticisi Evonik, Avrupa genelinde 800 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
• İrlanda ABD ortaklı bilgi teknolojileri firması Accenture, Mart ayı sonunda küresel ekonomiye ilişkin endişeler nedeniyle 19 bin kişinin işine son verme planladığı kaydedildi.
• İngiliz süpermarket grubu Sainsbury şubat sonunda açıkladığı yaklaşık 2 bin kişinin istihdamını etkileyecek yeniden yapılanma planının hemen ardından 300 kişinin işten çıkarılacağını duyurdu
• İspanyol ilaç firması Grifols, yıllık yaklaşık 400 milyon avro Tasarruf sağlamayı amaçladığı strateji revizyonu kapsamında 2 bin 300 çalışanın işine son verme kararı aldı. 
• İsviçreli bilgisayar aksesuarları üreticisi Logitech, martta 300 kişinin işine son vereceğini duyurdu.
• Rüzgar türbini üreticisi Siemens Gamesa, karlılığa geri dönme planı kapsamında 2025’e kadar 2 bin 900 kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu.
• Çin’e satılan British Steel, şubat sonunda İngiltere’nin kuzeyindeki kok fırınlarının planlı olarak kapatılacağını açıkladıktan sonra 260 kişiyi işten çıkarabileceğini duyurdu.
• Finlandiyalı asansör üreticisi Kone de personel sayısını ülkesindeki 150 kişi dahil olmak üzere 1000 kişi işten çıkamayı planlıyor.

Bu gelişmeler, Avrupa genelinde ekonomik yavaşlamanın etkisiyle birçok sektörde işten çıkarmaların arttığını gösteriyor. Şirketler, maliyet azaltma ve rekabet güçlerini artırma amacıyla bu tür radikal kararları almaya devam ediyor. Bu durum, iş gücü piyasasında belirsizlik yaratmakta ve ekonomik koşulların geleceği konusunda endişeleri artırmaktadır.

2022-2023 Karşılaştırma

2022 yılında 1063 teknoloji şirketi işten çıkarma yapmış, toplamda 164,969 çalışan işten çıkarmalar sonucu işsiz kalmıştır. 2023 yılında ise bu sayı artarak şuan itibariyle 1106 şirketten, 248,974 çalışanı kapsamış. Bu verilere göre işten çıkarma sayısındaki yıllık artış yüzdesi %51 oranında artmıştır. Yani şirketler şu ana kadar toplam 248,974 kişiyi işten çıkardı.

Şirketlerle ilgili gelişmeleri https://ideallyfree.com/kategori/sirketler/ linkinden takip edebilirsiniz.