Funda Tabak
İçindekiler
Bu yazıda Malcolm Gladwell tarafından kaleme alınan Outliers – Bazı İnsanlar Neden Daha Başarılı Olur? kitabı ve 10 bin saat kuralı ile ilgili notlarıma ve yorumlarıma ver verdim.
Başarı rastgele bir eylem değildir. Öngörülebilir ve güçlü bir dizi koşul ve fırsattan doğar.
– Malcolm Gladwell
Malcolm Gladwell’un “Outliers (Çizginin Dışındakiler)” kitabı, başarının gerçek kaynaklarını inceler ve normal beklentilerin ötesinde başarıyı yakalayan kişilerin hayatlarına odaklanır.
“Outliers” Kitabında Ne Anlatılıyor?
2008 yılında Gladwell tarafından kaleme alınan Outliers okuduğum en ilgi çekici bilgi ve istatistikleri barındıran kişisel gelişim kitaplarından biri.
Kitap, başarı kavramını sorgulayan ve normal beklentilerin ötesinde başarılı olan kişilerin hayatlarına odaklanan bir eserdir. Gladwell, başarıya ulaşan insanların sadece zeki ve hırslı oldukları iddiasını çürütüyor. Başarıyı yakalayan kişilerin hayatlarının tuhaf ve farklı olduğunu ve bazı özelliklere sahip olduklarını iddia ediyor.
Gladwell, başarıyı yakalayan kişilerin hayatlarındaki ayrıntılara bakarak, nasıl başarılı olduklarını anlamaya çalışıyor. Örneğin, pilot olmak istiyorsanız nerede doğduğunuz ve büyüdüğünüz önemlidir. Silikon vadisi milyarderi olmak istiyorsanız hangi dönemde doğduğunuz gibi faktörler yüksek seviyede nasıl yararlanacağı konusunda belirleyici olabiliyor.
Başarılı insanlar hakkında anlatılan öyküleri ve başarıya ulaşan kişilerin hayatlarındaki detayları inceleyen Gladwell, başarının gerçek nedenlerine bakmamız gerektiğini iddia ediyor. Bu nedenle istatistik ve örneklerle sadece çalışmanın yeterli olmadığını açıklıyor. Kitaba göre sürekli ve düzenli çalışmak, sık sık pratik yapmak başarı için önemlidir. Bundan önce ise bizlere bazı şansların tanınmış ve bu şansları iyi değerlendirmiş olmamız gerekmektedir.
- IQ seviyeniz
- Coğrafi konumlarınız (Nerede ve ne zaman doğduğunuz),
- Anne babanızın ne iş yaptığı
- Sosyal çevreniz
- Yetişme koşullarınızın nasıl olduğu
- Gelenekleriniz
- Davranış tarzlarınız
- Kültürel miraslarınız
gibi kriterlerin dünyada başarılı olmanızda ne kadar etkili bunu irdeliyor.
Ayrıca, başarının nedenlerini ve nasıl geliştirilebileceğini öğrenmek amacıyla kültürel miraslar, atalarımızdan kalma gelenekler gibi faktörleri inceliyor. Bu faktörlerin herhangi bir rol oynayıp oynamadığını anlamaya çalışıyor.
Başarı Teorisinin Ardındaki Ana Faktörlerden İlki: Kişisel Fırsat
Malcolm Gladwell’in Outliers kitabı, başarının gerçek doğasını anlamamızı sağlayan önemli bir kaynaktır. Gladwell’in iddiasına göre, başarının arkasındaki ana faktörler olarak hırslı oldukları söylenir. Ancak, bu kitap başarı konusundaki anlayışımızı değiştiriyor ve başarının sadece bireysel çaba ve yetenekle ilgili olmadığını, aynı zamanda doğduğumuz yer, yaşadığımız çevre ve sahip olduğumuz fırsatlar gibi faktörlerin de etkili olduğunu vurguluyor.
Gladwell’e göre ‘Outliers’ fırsat tanınmış, bunları ele geçirme gücü ve zihnine sahip olanlardır. Outliers yani Çizginin Dışındakiler kitabında Gladwell, başarı teorisinin arkasındaki ana faktörlerden ilkini – kişisel fırsatı – ele alıyor.
Doğum günü ve yılı gibi tamamen keyfi faktörlerin uygulama ve mükemmelliğe ulaşma fırsatlarını belirleyebileceğini açıklarken Kanada’da hokey oyuncularından örnek veriyor ve burada yılın ilk aylarında doğan çocukların hokey takımına kabul edildiklerinde yılın son aylarında takıma kabul edilenlere göre daha avantajlı olduğunu örneklerle açıklamıştır.
Beklenen Parlaklık Ölçülerinin Belirlenmesinde Rol Oynayan Faktörler
Beklenen parlaklık ölçülerinin Belirlenmesinde sınıf geçmişi, ebeveynlik stili ve çalışma alışkanlıkları önemli rol oynuyor. Bununla birlikte, beklenen (IQ gibi) parlaklık ölçülerinin, bir bireyin geleceğini belirlemede sınıf geçmişi, ebeveynlik stilleri ve çalışma alışkanlıkları gibi etkilerden daha az önemli olduğunu savunmaktadır.
Başarılı insanların neye benzediğini bilmek yetmez. Başarılarının arkasındaki mantığı da kavramak gerekiyor
10 Bin Saat Kuralı Nedir?
Gladwell’e göre, bir alanda uzmanlaşabilmek için o konu üzerinde toplam 10 bin saat üzerinde çalışmak gerekir. Yani bir konuda önemli bir vaktinizi harcamadan ve efor sarfetmeden başarıya ulaşmanız mümkün değil.
10 bin saat kuralı ile belirtildiği üzere kısa yoldan hızlıca başarıya ulaşmak gibi bir durum kesinlikle söz konusu değil.
Öğrenme aşaması her birey için değişiklik gösterse de bizim başarılı olarak nitelendirdiğimiz kişilerin başarılı oldukları alanda geçmişte mutlaka en az 10 bin saatlerini harcadıklarını belirtiyor.
Bu tezi desteklemek için başarılı olmuş insanların hayatlarını mercek altına almıştır. Bu noktada da;
- Evden kaçıp kod yazmaya giden iki genç olan Bill Gates ve Paul Allen’ın Microsoft’u kurma hikayelerini,
- The Beatles’ın Hamburg’da grup ünlenene kadar 270 gece çalmalarını,
- Mozart’ın 6 yaşında müzik yazmaya başlamasını ve 10 yıl yani yaklaşık on bin saat çalıştıktan sonra bu işte ustalaşmasını
Ve diğer pek çok örneği kullanarak bu tezini pekiştiriyor.
Tabi her ne kadar yazarken 10 bin saat kuralı çok kolay erişilebilir bir hedef gibi görünse de başarıyı yakalamak için 10 bin saat harcamak öyle çok da kolay değil. Bu çok meşakkatli, uzun bir süreç ve istikrarlı çalışmayı gerektiriyor.
Daha spesifik olmak gerekirse uzmanlaşmak istediğiniz konuya günde 8 saat ayırırsanız ve haftada ortalama 5 gün bu şekilde devam ederseniz yılda 240 gün ve yaklaşık 1920 saatlik bir çalışmaya eşdeğer oluyor. Böylece de başarıyı yakalamak için öğrenmek, araştırmak ve çabalamak bir alışkanlık ve nihayetinde de kalıcı bir yaşam tarzı haline geliyor.
Kitapta Ne Bulacaksınız?
Gladwell’in Outliers’ı sık sık aynı örneklerle ilerliyor gibi görünse de farklı hikayelerin ardındaki benzer örüntüleri belli bir akıcılık içinde sizi sıkmadan kısa sürede bitirilebilecek bir kitap.
Bitirdiğiniz anda çok çalışmadan ziyade verimli çalışmanın önemini, ailenizden aldığınız bazı özelliklerin iş ve sosyal yaşamınızı nasıl etkilediğini keşfedeceksiniz. Outliers son bölümde başarının yorumunu biraz okuyucuya bırakıyor.
Gladwell her ne kadar tezini anlamlı örnek ve verilerle zenginleştirmiş olsa da kesin çizgilerle başarının sırrı budur gibi bir çıkarımda bulunmuyor. Biraz da kendinizi sorgulamanıza ve özelliklerinizi keşfetmenize teşvik ediyor.
Kitabı şuradan satın alabilirsiniz.
Yazımı Malcolm Gladwell’in kullandığı bir en uzun ağaç (Tallest Tree) analojisi ile sonlandırmak istiyorum:
Malcolm Gladwell’in En Uzun Ağaç Analojisi
Ormandaki en uzun ağaç iyi bir tohumdan geldiği için mi ormanın en uzun ağacı olmuştur?
Gladwell’a göre, başarıya ulaşmak için tek başına yetenek yeterli değildir. Bunun yerine, başarı için fırsatların ve avantajların da önemli olduğunu vurgulamaktadır. Outliers, başarının yalnızca şanstan veya doğuştan gelen yeteneklerden değil, çok sayıda faktör kombinasyonundan kaynaklandığını savunuyor. Bu analoji, başarıya ulaşmak için bireysel yeteneklerin yanı sıra birçok faktörün bir araya gelmesi gerektiğini ifade etmektedir. Analojisi şu şekildedir:
Bir ormandaki en uzun ağacı gördüğümüzde, onun iyi bir tohumdan geldiğini biliyoruz. Bir ağacın büyümesi için birçok şeye ihtiyacı vardır – güneş ışığı, su, besinler. Ancak iyi toprağa dikildiğini ve yapraklarının güneş ışığına engelsiz olarak ulaşabildiğini, daha büyük bir ağaç tarafından gölgelenmediğini de hesaba katmalıyız. Ağacın iyi tohumu, “doğuştan gelen” yeteneğidir, ama koşullarının birleşimi, büyük yüksekliklere ulaşmasını sağlamıştır. Uzun ağaç, başarının gerçekte nasıl çalıştığının bir sembolüdür.
Aynı şekilde, bir kişinin başarısı da sadece kişisel özellikleriyle açıklanamaz. Bunun yerine, başarıya ulaşmak için doğru fırsatların ve avantajların bir araya gelmesi gereklidir.
Keyifli okumalar dilerim 🙂
İlginizi çekebilir :
Yorum ekle