Tarihte bugün (9 Aralık 1968): İlk Bilgisayar Faresi (Mouse)

Şuan bu yazıyı okurken belki de bir Bilgisayar Faresi (Mouse) kullanıyorsunuz. Bir bilgisayar laboratuvarından, internet kafelere ve dahası yüz milyonlarca bilgisayar kullanıcısının masasına kadar gelen bilgisayar faresi (Mouse) çok uzun bir yol katetti. Bundan tam 52 yıl önce bugün 9 Aralık 1968’de onsuz yapamayacağınız ilk Bilgisayar Faresi (Mouse) Douglas C. Engelbart tarafından tanıtıldı. 

İlk Bilgisayar Faresi (Mouse) Tanıtım Demosu

Douglas C. Engelbart, 1963’te Stanford Araştırma Enstitüsü’nde (Stanford Research Institute) “bugünlerde çok iyi tanıdığımız cihaz” ın ilk prototiplerini oluşturdu ve ilk kez 1968’de elli iki yıl önce Salı günü halka sergiledi.

Halka açık sunum, San Francisco’daki Kongre Merkezinde düzenlenen bir bilgisayar konferansının bir oturumuydu ve yaklaşık 1.000 bilgisayar profesyonelinin katılımıyla gerçekleşti. Bu, bilgisayar faresinin (mouse) halk önüne ilk çıkışıydı. Ancak ilk mouse, köprü metni, nesne adresleme ve dinamik dosya bağlama, ve farklı sitelerdeki iki kişinin ses ve video arayüzlü bir ağ üzerinden iletişim kurmasını içeren paylaşılan ekran  dahil olmak üzere o gün gösterilen birçok yenilikten yalnızca biriydi.

Bu etkinliğin orijinal 100 dakikalık videosu, Stanford Üniversitesi Özel Koleksiyonlarındaki Engelbart Koleksiyonunun bir parçasıdır. Bu orijinal video 35 bölüm halinde düzenlendi ve Flash akışlı video klipler olarak yeniden biçimlendirilmiştir. Her bölümde ele alınan konunun kısa bir özeti de bulunuyor.

Bu tanıtım sırasında Engelbart, bazılarının the mother of all demos (tüm demoların anası) dediği şeyi sundu ve ‘fare’ yani mouse dediğimiz üç düğmeli avuç içi büyüklüğünde bir mekanizmanın kullanımı da dahil olmak üzere 52 yıllık bilgisayar kullanımının habercisi olacak kavramları özetledi. O zamandan beri, birçok şirket (Apple, Microsoft ve Logitech vb. ) bugün kullandığımız mouse versiyonları oluşana dek biçimini ve işlevini iyileştirmek için milyonlar harcadı. 

Kimi düğme sayısını değiştirdi, kimi mouseların bilgisayarlara bağlanma arayüzlerini değişti kimiyse hareket izleme için yeni yöntemler geliştirdi. Ancak elli iki yıllık ticari değişime rağmen, bugün bilgisayar kullanıcıları mouseları Engelbart’ın 52 yıl önce yaptığı gibi kullanıyor. 

Bugün hayatlarımızda inanılmaz derecede kolaylık, verimlilik getiren bir işaretleme cihazı olarak yerini aldı.

Stanford Research Institute (Stanford Araştırma Enstitüsü) 1968’deki demoya dair aşağıdaki detayları yayınlamıştı:

• Tüketicilerin tıklama ve dokunuşlarla sanal masaüstlerinde gezinmesine olanak tanıyan ve artık her yerde bulunan fare bilim vizyoneri Douglas C. Engelbart tarafından bulunmuştur.
• Douglas C. Engelbart, 2 Temmuz’da California, Atherton’daki evinde öldü. 88 yaşındaydı.
• Bilgisayarların Buicks boyutunda olduğu ve delikli kartlarla çalıştığı bir dönemde, Dr. Engelbart, modern bilgisayar endüstrisinin kurulmasına yardımcı olan ve makinelerin iş ve ev yaşamının temelini oluşturmasına olanak tanıyan ufuk açıcı fikirler tasarlayan bir araştırma ekibine liderlik etti. 
• 9 Aralık 1968’de Douglas C. Engelbart ve California, Menlo Park’taki Stanford Araştırma Enstitüsü’ndeki (şimdi SRI International olarak anılıyor) Araştırma Merkezi’nde onunla birlikte çalışan 17 araştırmacıdan oluşan grup, çevrimiçi sistem NLS’nin 90 dakikalık canlı halka açık gösterimini sundular.

Bu konuda SRI International Youtube Kanalında aşağıdaki video yer alıyor:

Ayrıca daha fazla bilgi almak için yine SRI International tarafından Youtube’da yayınlanan demoya dair ortalama 2 dakikalık toplam10 bölümden oluşan aşağıdaki playlisti de incelemenizi tavsiye ederim.

Bu ve buna benzer ilginç bilgiler için Faydalı Bilgiler kategorisini ziyaret edebilirsiniz.